FED là gì? Bản chất và chức năng của FED đối với nền kinh tế

FED là tên một tổ chức cực kỳ quan trọng của Mỹ, đặc biệt đối với những ai quan tâm đến tài chính và đầu tư. Các chính sách của FED có vai trò to lớn và tác động trực tiếp đến nền kinh tế toàn cầu. Vậy bản chất của FED là gì và ảnh hưởng của FED đối với kinh tế ra sao?

FED là gì?

FED là viết tắt của FEDeral Reserve System - dịch sang tiếng Việt là Cục Dự Trữ Liên Bang Hoa Kỳ hoặc có thể hiểu là Ngân hàng Trung Ương Mỹ, được thành lập và hoạt động từ năm 1913 đến nay.

Đây là một tổ chức tài chính quyền lực nhất trên thế giới và chính sách của FED có ảnh hưởng đối với thị trường tài chính toàn cầu.

FED ra đời dựa trên Đạo luật Dự trữ liên bang - được ký bởi tổng thống Woodrow Wilson. Đạo luật này sinh ra nhằm mục đích mục tiêu duy trì những chủ trương tiền tệ linh động, bảo đảm an toàn và không thay đổi cho liên bang Hoa Kỳ.

Đây cũng là tổ chức duy nhất được phép in tiền đô la Mỹ (USD), vì vậy FED có vai trò quan trọng trong hoạch định và điều chỉnh chính sách tiền tệ, cung cấp cho đất nước hệ thống tài chính tiền tệ an toàn, linh hoạt và ổn định.

Mỗi khu vực có Ngân hàng Dự trữ riêng, là:

• Boston
• New York
• Philadelphia
• Cleveland
• Richmond
• Atlanta
• Chicago
• St. Louis
• Minneapolis
• Kansas
• Dallas
• San Francisco

Vào ngày 23/12/1913, Tổng thống Woodrow Wilson đã chính thức ký ban hành Đạo luật Dự trữ Liên bang – Cục Dự trữ Liên bang Fed ra đời.

Ngày nay Cục dự trữ liên bang Mỹ là cơ quan quyền lực nhất Hoa kỳ và mỗi phát ngôn của Fed được cả thế giới lắng nghe và phân tích động thái.

Vai trò của cục dự trữ liên bang FED

Vai trò chính sách tiền tệ của Fed được nêu cụ thể trong Đạo luật Dự trữ Liên bang sửa đổi năm 1977 với các nhiệm vụ chính như sau:

• Thực thi chính sách tiền tệ quốc gia bằng cách tạo việc làm cho công dân Hoa Kỳ, ổn định giá cả và điều chỉnh lãi suất dài hạn.
• Duy trì sự ổn định của nền kinh tế và kiềm chế các rủi ro hệ thống có thể phát sinh trên thị trường tài chính. Bình ổn giá cả cùng các sản phẩm và dịch vụ để khuyến khích tăng trưởng kinh tế.
• Giám sát các tổ chức ngân hàng đảm bảo hệ thống tài chính an toàn, vững vàng và bảo đảm quyền tín dụng của người tiêu dùng.
• Cung cấp các dịch vụ tài chính cho các tổ chức quản lý tài sản có giá trị, các tổ chức chính thức nước ngoài, và chính phủ Hoa Kỳ, đóng vai trò chủ chốt trong vận hành hệ thống chi trả quốc gia.

Tính độc lập của FED

Trên thế giới hiện tại đang có ba mô hình Ngân hàng trung ương phổ biến:

• NHTW độc lập với chính phủ
• NHTW là một tổ chức thuộc chính phủ
• NHTW là một cơ quan thuộc bộ tài chính.

Tính độc lập của NHTW nói lên quyền hạn cũng như mức độ quản lý của các tổ chức đó. Đồng thời cũng nhằm giảm sự can thiệp sâu của chính trị đến quá trình thực thi các chính sách tiền tệ.

Theo Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), tính độc lập của các NHTW được chia thành 4 cấp độ:

• Cấp độ 1: Độc lập tự chủ trong thiết lập mục tiêu hoạt động.
• Cấp độ 2: Độc lập tự chủ trong thiết lập chỉ tiêu hoạt động.
• Cấp độ 3: Độc lập tự chủ trong lựa chọn công cụ điều hành.
• Cấp độ 4: Độc lập tự chủ hạn chế.

Xét về cấp độ tự chỉ thì FED là Ngân hàng trung ương có cấp độ độc lập cao nhất – thuộc cấp độ 1: Độc lập tự chủ trong thiết lập mục tiêu hoạt động.

Độc lập về chính sách

FED có thể đưa ra các quyết định liên quan đến chính sách tiền tệ mà không cần phải lấy ý kiến hay có sự phê chuẩn bởi Tổng thống hoặc bất cứ tổ chức nào kể cả cơ quan hành pháp hay lập pháp của chính phủ.

FED có toàn quyền tối ưu nhất quyết định về việc sử dụng các công cụ như lãi suất, tỷ giá, dự trữ bắt buộc, nghiệp vụ thị trường mở để thực hiện mục tiêu cũng như các chính sách mà FED đã đưa ra, mọi quyết định chung quy đều nhằm mục đích ổn định giá cả, tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho công dân qua đó thúc đẩy nền kinh tế phát triển lành mạnh và bền vững.

Độc lập về tài chính

Tính độc lập tài chính ở đây thể hiện ở chỗ FED sẽ không nhận bất kỳ nguồn kinh phí nào do Quốc hội hay chính phủ Hoa Kỳ phân bổ. FED đã có sẵn một ngân sách hoạt động độc lập và có cả doanh thu từ các tài sản nắm giữ. Chính phủ Hoa Kỳ sẽ nhận được tất cả các lợi nhuận hàng năm của bộ máy FED làm sau khi chia cổ tức theo luật định là 6%.

Trên thực tế, FED hoạt động vô cùng hiệu quả và là một bộ máy kiếm tiền khủng khiếp và dồi dào. Và đương nhiên lợi ích đó cũng giúp chính phủ Hoa Kỳ được hưởng gần như toàn bộ sự hiệu quả và nâng cao vào kho bạc nhà nước. Theo thống kế, trong năm 2010, FED đã có lãi lên đến 82 tỷ $ và đã chuyển 79 tỷ $ vào kho bạc Hoa Kỳ.

Độc lập về tổ chức nhân sự 

Nhân sự tại FED cũng có sự độc lập và không phụ thuộc khi các thành viên trong hội đồng làm việc với nhiệm kỳ 14 năm, trải dài qua nhiều thế hệ nhiệm kỳ Tổng thống và quốc hội khác nhau (trừ khi có thành viên bị phế truất bởi Tổng thống).

Vì sao FED lại có sức ảnh hưởng đến thế giới

Lý do Fed có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế thế giới tất cả đều nhờ vào điều kiện đã nói ở trên. Khi Fed ra quyết định và điều chỉnh lãi suất sẽ khiến cho đồng đô la Mỹ dịch chuyển có theo chiều hướng hoặc theo chiều hướng giảm.

Nếu chiều hướng tăng diễn ra khiến các hoạt động ngoại thương đều tăng do các doanh nghiệp thường chi trả bằng USD và ngược lại nếu giảm thì khiến giá vận chuyển và mua/ bán giảm.

Hoạt động nào của FED tác động trực tiếp đến thị trường?

Thực tế, chỉ cần FED “thở” thôi cũng gây ảnh hưởng tới thị trường, nhưng 2 hoạt động được dân tình săm soi nhiều nhất chính là:

Chủ tịch FED phát biểu

Với tư cách là người đứng đầu Cục Dự trữ Liên bang nên phát biểu của Chủ tịch FED sẽ gây ảnh hưởng lớn đến đồng USD. Trader lúc này chỉ việc ngồi ngay ngắn trước màn hình laptop dò từng câu, từng chữ để tìm ra manh mối về cách hoạch định chính sách tiền tệ trong tương lai.

Ngoài các bài phát biểu, việc chủ tịch FED điều trần trước Hạ Viện cũng là 1 trong những thông tin quan trọng được trader quan tâm.

FOMC họp

• Định kỳ: 8 lần mỗi năm
• Thời gian diễn ra: 1h (giờ mùa hè) hoặc 2h sáng (giờ mùa đông – giờ Việt Nam)
• Thời lượng: 1 giờ đồng hồ
• Thời điểm tuyên bố lãi suất: có thể nằm phần 1 hoặc phần 2
• Nội Dung FOMC họp gồm 2 phần chính:

Phần 1: chủ tịch FED đọc tuyên bố đã được soạn thảo sẵn.

Phần 2: trả lời câu hỏi báo chí. Đây là thời điểm sẽ gây ra biến động nặng nề nhất cho thị trường. Vì các câu trả lời sẽ không được chuẩn bị trước, nên chỉ cần chủ tịch FED nói “hớ” 1 cái gì đấy, thị trường chạy cả trăm pip là điều rất bình thường.

Tại sao FOMC họp lại khiến trader quan tâm?

Vì đây là thời điểm duy nhất báo chí có thể tiếp xúc, chất vấn trực tiếp với chủ tịch Fed về chính sách tiền tệ. Đặc biệt, cứ FOMC họp kiểu gì cũng liên quan đến lãi suất cùng các trả lời từ chủ tịch FED về tình hình và triển vọng tăng trưởng kinh tế. Thông qua đó, sẽ cung cấp manh mối cho trader, suy đoán được chính sách tiền tệ FED trong tương lai.

Nói chung cứ cái gì liên quan đến FED đều khiến thị trường biến động mạnh, trader nào cũng rõ rồi. Bây giờ mình sẽ so sánh thị trường ở thời điểm chủ tịch FED phát biểu so với tin FOMC họp, xem cái nào biến động mạnh hơn cái nào, các bạn nhé.