Những yếu tố nào tác động đến giá dầu thế giới?

Dầu đang trở thành loại hàng hóa thu hút được nhiều sự quan tâm từ các nhà đầu tư trên thị trường giao dịch hàng hóa. Bởi, dầu ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế toàn cầu. Nó tham gia vào hầu hết các hoạt động sản xuất của ngành công nghiệp. Vì vậy, giá dầu có ảnh hưởng rất lớn đến GDP của một quốc gia. Mặc dù chiếm vị trí quan trọng nhưng giá của dầu vẫn rất nhạy cảm, nó rất dễ bị ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài. Vậy các yếu tố cụ thể nào sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá của dầu thế giới? Qua bài viết này, mình sẽ cùng các bạn làm rõ vấn đề trên.

Cung và cầu của dầu

Yếu tố cung và cầu của dầu là yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thế giới quan trọng nhất. Khi nhu cầu dầu tăng, giá dầu sẽ tăng lên và ngược lại. Sự gia tăng của nhu cầu dầu có thể được đo bằng tình trạng kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tình trạng kinh tế của các nước lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc và Ấn Độ. Khi kinh tế tăng trưởng mạnh, nhu cầu dầu sẽ tăng, làm giá dầu tăng theo. Ngược lại, khi kinh tế giảm, nhu cầu dầu sẽ giảm và giá dầu cũng giảm theo. Yếu tố cung của dầu cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá dầu thế giới. Cung dầu được ảnh hưởng bởi các yếu tố như khả năng sản xuất dầu của các quốc gia sản xuất dầu lớn như Saudi Arabia, Nga và Mỹ, khả năng vận chuyển và lưu trữ dầu, và sự cạnh tranh giữa các nhà sản xuất dầu.

Các yếu tố thời tiết

Giống như những loại hàng hóa khác trên thị trường, nhu cầu sử dụng dầu tăng giảm theo mùa cũng ảnh hưởng rất lớn đến giá của dầu thô. Ví dụ như vào mùa lạnh, lượng khí đốt sẽ được tiêu thụ nhiều hơn. Ngược lại, vào mùa khô nóng, giá xăng dầu thường xuyên sẽ tăng cao ở Mỹ do không đáp ứng được nhu cầu cao. Mùa mưa bão tại vùng Vịnh của Hoa Kỳ cũng ảnh hưởng lớn đến giá dầu, do những cơn bão sẽ gây ra sự đe dọa cho các nhà máy lọc dầu ở Vịnh Mexico.

Các quyết định từ OPEC

OPEC là 1 tổ chức bao gồm 15 quốc gia (Algeria, Angola, Ecuador, Equatorial Guinea, Gabon, Iran, Iraq, Kuwait, Libya, Nigeria, Qatar, Cộng hòa Congo, Ả Rập Saudi, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và Venezuela); được thành lập để điều tiết giá dầu bằng cách kiểm soát nguồn cung, nhằm đảm bảo các thành viên có được mức giá tốt nhất ngay cả khi lượng dầu sản xuất ít hơn. Năm 2018, các nước OPEC đã đồng ý hạn chế sản xuất khoảng 39 triệu thùng dầu thô mỗi ngày, tương đương một phần ba sản lượng dầu thô trên toàn cầu.

Hiện tại, OPEC đang kiểm soát 40% nguồn cung dầu của thế giới. Điều này đã được chứng minh vào năm 1973, khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ diễn ra khiến ​​giá dầu thô toàn cầu tăng gần bốn lần do OPEC hạn chế cung cấp cho một số quốc gia. Tuy nhiên, gần đây, OPEC đã cảnh báo rằng thị trường dầu mỏ có thể đang dư thừa do sự mở rộng của ngành công nghiệp khai thác dầu đá phiến của Mỹ.

Nga dù không phải là thành viên của OPEC, cũng đã đồng ý hạn chế sản xuất dầu trong nhiều năm trở lại đây, gần đây nhất là khoảng 228.000 thùng mỗi ngày vào tháng 12 năm 2018.

Tình hình chính trị và an ninh thế giới

Tình hình chính trị và an ninh thế giới cũng ảnh hưởng đến giá dầu thế giới. Các cuộc khủng hoảng chính trị hoặc quân sự ở các khu vực sản xuất dầu quan trọng như Trung Đông hay Venezuela có thể gây ra các vấn đề về cung cấp dầu, dẫn đến sự tăng giá của dầu. Ngoài ra, sự ổn định chính trị và an ninh cũng quan trọng đối với việc sản xuất, vận chuyển và xuất khẩu dầu.

Nhu cầu đầu tư

Hiện nay, trước những biến động của nền kinh tế thế giới, nhu cầu tìm một kênh đầu tư để đảm bảo tài chính đang là vấn đề quan tâm hàng đầu của các nhà đầu tư. Trên thực tế, nhà đầu tư không có nhu cầu thực trong việc sử dụng dầu, nhưng họ có khả năng gây ảnh hưởng tương đối lớn đến giá dầu thế giới. Khi nhu cầu đầu tư vào mặt hàng dầu thô tăng, vô tình cũng giúp cho tính thanh khoản của thị trường này tăng theo, và ngược lại.

Chu kỳ biến động

Ngoài ra, nhìn từ góc độ lịch sử, dường như cứ 29 năm một lần lại xuất hiện các hành vi ảnh hưởng tới giá cả hàng hóa nói chung và giá dầu nói riêng. Kể từ khi dầu bắt đầu tăng vào đầu năm 1900, sau đó dầu tiếp tục đạt đỉnh vào năm 1920, 1980 và 2008. Nếu năm 1980, dầu đạt 120 USD/thùng thì vào năm 2008, giá dầu đã có những bước nhảy vọt đạt đỉnh 147 USD/thùng do khủng hoảng kinh tế. Nhưng ngay sau đó, tới tháng 1/2009, giá dầu lao dốc không phanh chỉ còn 33 USD/thùng.

Các yếu tố môi trường

Cuối cùng, các yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến giá dầu thế giới. Trong những năm gần đây, các yếu tố môi trường như mức độ ô nhiễm và biến đổi khí hậu đã trở thành một vấn đề quan trọng và được quan tâm đến. Việc áp dụng các quy định môi trường và giảm thiểu lượng khí thải có thể làm giảm cung cấp dầu và tăng giá dầu. Ngược lại, các quốc gia không có quy định môi trường nghiêm ngặt có thể sản xuất nhiều dầu hơn và bán nó với giá rẻ hơn, dẫn đến giá dầu giảm.