Phương pháp Wyckoff là gì? 3 quy luật và chu kỳ giá Wyckoff

Mô hình giao dịch Wyckoff là phương pháp phân tích thị trường đầu tư có hiệu quả tốt và được áp dụng cho đến ngày nay. Dựa vào quy luật diễn biến của thị trường, khi áp dụng phương pháp Wyckoff sẽ giúp nhà đầu tư có quyết định sáng suốt để vào lệnh mua hoặc bán. Để hiểu hơn Wyckoff là gì và Wyckoff Analytics, bài viết này, mình sẽ cung cấp nhiều thông tin cho các bạn về thuyết này.

Đôi nét về cha đẻ của phương pháp Wyckoff

Wyckoff tên đầy đủ là Richard Demille Wyckoff (2 /11/1873 – 7 /3/1934). Năm 15 tuổi, ông bắt đầu cho sự khởi nghiệp trong con đường sự nghiệp của mình trên thị trường tài chính với vai trò thư ký nhập lệnh cho một công ty môi giới toàn cầu ở New York. 

Sau hơn 10 năm tích lũy kinh nghiệm cũng nhiều kỹ năng chuyên nghiệp, ông đã tự mình mở công ty môi giới của riêng mình và từ đó anh cũng bắt đầu tìm hiểu kỹ hơn về các thức hoạt động đằng sau thị trường giao dịch tài chính này. Thông qua các bài phát biểu, phỏng vấn và nghiên cứu của các nhà giao dịch thành công cùng thời với ông như Jesse Livermore, E. Harriman, James R. Keene, Otto Kahn, J. Morgan… cùng với những phương pháp tổng hợp những yếu tố và tinh hoa trên những cách thức giao dịch của các tượng đài giao dịch trên, ông đã tạo thành những quy tắc, nguyên tắc, kỹ thuật kinh doanh, quản lý tiền bạc và kỷ luật.

Sau khi sáng tạo ra phương pháp Wyckoff, Ông đã áp dụng phương pháp của mình vào thị trường tài chính, đặc biệt là với ngành chứng khoán. Với sự thành công không tưởng, cha đẻ của phương pháp Wyckoff đã biến tài sản của mình thành một khối tài sản khổng lồ tưởng chừng không thể đếm được bao gồm hơn 9 mẫu đất và một dinh thự ở New York. 

Sau khi làm giàu nhờ phương pháp giao dịch của chính mình, Wyckoff đã chuyển sang làm sáng lập và biên tập viên của Wall Street Journal trong gần 20 năm tiếp theo. Năm 1930, ông thành lập một học viện đào tạo (Học viện Hoa Kỳ của Wyckoff). Học viện này đã cung cấp đầy đủ các kiến thức về giao dịch tại sàn và cũng như các khóa đào tạo về phương pháp tiếp cận lý thuyết và thực tiễn của phương pháp giao dịch Wyckoff, bao gồm lựa chọn cổ phiếu tiềm năng, đưa ra lệnh mua hoặc bán, phân tích các giai đoạn chuyển động của giá cả … 

Mặc dù phương pháp Wyckoff ban đầu chỉ được áp dụng cho cổ phiếu, nhưng cho đến sau này nó đã được phát triển và áp dụng cho cả các giao dịch tài chính và cũng đem lại nhiều thành quả không ngờ tới. Cho đến ngày nay, phương pháp Wyckoff là một phần quan trọng và vô cùng cần thiết không thể thiếu của chương trình đào tạo sau đại học tại Đại học Golden Gate ở San Francisco, Hoa Kỳ và được nhiều nhà đầu tư sử dụng thành công trong giao dịch hàng ngày trên thị trường.

Phương pháp Wyckoff là gì?

Phương pháp Wyckoff là một loạt các quy luật, nguyên tắc và kỹ thuật giao dịch được thiết kế nhằm giúp trader đánh giá tổng thể thị trường, tìm ra những cổ phiếu có lợi nhuận tiềm năng và xác định mục tiêu giao dịch.

Từ nền tảng của phương pháp Wyckoff, đã có rất nhiều mô hình, phương pháp giao dịch ra đời, trong đó có 2 phương pháp rất nổi tiếng được vận dụng phổ biến trên thị trường, đó là mô hình Spring and Upthrust và phương pháp VSA (Phân tích khối lượng và giá). Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng tôi không đi sâu phân tích 2 phương pháp đó mà chủ yếu giới thiệu đến các bạn các yếu tố nòng cốt của phương pháp Wyckoff, giúp các bạn bước đầu hiểu rõ hơn về trường phái phân tích đặc biệt này.

Những nội dung tiếp theo, chúng tôi sẽ trình bày lần lượt các yếu tố nòng cốt của phương pháp Wyckoff, là các quy luật, nguyên tắc và kỹ thuật giao dịch, bao gồm:

• 3 quy luật cơ bản của phương pháp Wyckoff
• Chu kỳ giá Wyckoff (Wyckoff Price Cycle)
• Sơ đồ Wyckoff
• Khái niệm “Composite man”
• 5 bước tiếp cận thị trường

3 quy luật của phương pháp Wyckoff

Quy luật cung cầu

Quy luật đầu tiên quy định rằng giá sẽ tăng khi cầu lớn hơn cung và giảm trong trường hợp ngược lại. Đây là một trong những nguyên tắc cơ bản nhất của thị trường tài chính và chắc chắn không phải là quy luật riêng trong các công trình của Wyckoff. 

Chúng tôi có thể biểu diễn quy luật đầu tiên bằng ba phương trình đơn giản:

• Cầu > Cung = Giá tăng.
• Cầu < Cung = Giá giảm.
• Cầu = Cung = Giá hầu như không đổi ( biến động ít).

Nói cách khác, quy luật đầu tiên của Wyckoff chỉ ra rằng cầu vượt quá cung sẽ khiến giá tăng vì số người mua lớn hơn số người bán. Nhưng, trong trường hợp người bán nhiều hơn người mua, cung sẽ vượt cầu và điều đó sẽ khiến giá giảm.

Nhiều nhà đầu tư sử dụng Phương pháp Wyckoff và so sánh các xu hướng giá và khối lượng giao dịch để có thể hình dung rõ hơn mối quan hệ giữa cung và cầu. Điều này giúp họ có thể dự đoán các biến động thị trường trong tương lai.

Quy luật nỗ lực so sánh với kết quả

Quy luật thứ 3 của Wyckoff tuyên bố rằng những thay đổi về giá của tài sản là kết quả của các nỗ lực và được thể hiện bằng sự thay đổi trong khối lượng giao dịch. Nếu giá tài sản biến động theo cách hòa hợp với khối lượng giao dịch, có nhiều khả năng xu hướng sẽ tiếp tục. Nhưng, nếu khối lượng giao dịch và giá tài sản có sự khác biệt đáng kể thì xu hướng thị trường có khả năng dừng lại hoặc đổi hướng.

Chẳng hạn, hãy tưởng tượng rằng thị trường Bitcoin bắt đầu hợp nhất với khối lượng giao dịch rất cao sau một thời gian giảm giá kéo dài. Khối lượng giao dịch lớn cho thấy một nỗ lực lớn, nhưng nếu thị trường có xu hướng đi ngang (biến động ít) cho thấy nỗ lực nhỏ. Vì vậy, có rất nhiều giao dịch mua bán Bitcoin trên thị trường, nhưng giá không giảm nhiều. Tình huống như vậy có thể chỉ ra rằng xu hướng giảm giá có thể kết thúc, và thị trường sắp chuyển hướng.

Quy luật nguyên nhân và hệ quả

Theo quy luật này, sự khác biệt giữa cung và cầu không phải là ngẫu nhiên mà là kết quả của nhiều giai đoạn chuẩn bị cũng như các sự kiện cụ thể. Theo Wyckoff, giai đoạn tích lũy (nguyên nhân) cuối cùng sẽ dẫn đến giai đoạn tăng giá (hệ quả). Ngược lại, giai đoạn phân phối (nguyên nhân) cuối cùng sẽ dẫn đến giai đoạn giảm giá (hệ quả).

Wyckoff đã áp dụng một kỹ thuật vẽ đồ thị độc đáo để ước tính các tác động mà một nguyên nhân có thể gây ra. Nói cách khác, ông đã tạo ra các phương pháp xác định mục tiêu giao dịch dựa trên các giai đoạn tích lũy và phân phối. Điều này giúp ông có thể ước tính xu hướng thị trường có thể kéo dài bao lâu sau khi thoát khỏi vùng hợp nhất hay phạm vi giao dịch (trading range).

Chu kỳ giá Wyckoff

Giai đoạn tích lũy

Đây là lúc các ông lớn trên thị trường bắt đầu tích lũy tài sản. Những thế lực này sẽ khéo léo từ từ bơm vốn vào thị trường để ngăn chặn sự biến động giá cả. Thị trường lúc này có xu hướng đi ngang.

Giai đoạn phân phối

Các trader có lợi nhuận cao sẽ bắt đầu phân phối tài sản của mình sau khi thỏa mãn nhu cầu mua cổ phiếu. Họ bắt đầu phân phối của cải cho những người mới nhập cuộc bằng cách bán cổ phiếu kiếm lời.

Giai đoạn này được thực hiện một cách khéo léo bởi những composite man bằng cách bánh chậm để ngăn giá giảm quá nhanh, nhưng vẫn gây hứng thú cho việc mua vào của các nhà giao dịch cá nhân. Ở mức này, thị trường có xu hướng đi ngang.

Giai đoạn giảm giá

Khi đã bán cổ phiếu của mình với số lượng lớn, các composite man sẽ bắt đầu đẩy thị trường xuống một cách nhanh hơn. Điều này khiến các nhà đầu tư khác hoảng sợ và bán cổ phiếu, khiến cung vượt cầu và dẫn đến giá giảm.

Ngược lại với giai đoạn tích lũy và tăng giá, giai đoạn này diễn ra nhanh chóng và mạnh mẽ. Bởi vì trong giai đoạn này, các nhà đầu tư muốn bán tài sản nhanh chóng để thoát khỏi vị thế của mình.

Tương tự như giai đoạn giá thị trường tăng, không phải lúc nào thị trường cũng giảm mà sẽ có những đợt đảo chiều hoặc điều chỉnh ngắn trước khi tiếp tục xu hướng giảm. Vào cuối giai đoạn giảm giá, thị trường tiếp tục chu kỳ với một giai đoạn phục hồi mới.

Giai đoạn tăng giá

Một khi mức lưu trữ bị phá vỡ, thị trường bắt đầu có xu hướng tăng. Tại thời điểm này, composite man bắt đầu đẩy giá nhanh hơn và sự cải thiện bắt đầu. Thị trường tăng giá đẩy bạn ra khỏi thị trường để mua cổ phiếu, khiến cầu vượt cung và thị trường trở nên lạm phát hơn.

Tuy nhiên, trong giai đoạn này, không phải lúc nào giá cũng tăng, mà thị trường sẽ trải qua các đợt phục hồi ngắn hạn (tái tích lũy) hoặc giảm nhỏ (điều chỉnh giảm). Tại thời điểm này, giá sẽ đi ngang hoặc giảm nhẹ trong một khoảng thời gian ngắn trước khi tiếp tục tăng giá cao hơn.